Podstawowa wiedza
Patrząc
z boku na pracę kierowcy zawodowego, wydaje się, że to co robi jest
mało interesujące. To są pozory, pod którymi kryją się ciekawe historie
zebrane w ciągu wielu tysięcy przejechanych kilometrów. Jest to ciekawa
praca dla ludzi chcących nabywać nową wiedzę i umiejętności. Każdy
wyjazd w trasę to nowe ciekawe doświadczenie i nowe znajomości.
Obowiązki
osób pracujących jako kierowcy przewożący towary, nie ograniczają się
tylko i wyłącznie do tego, że siadają za kierownicą, jadą w określone
miejsce, zostawiają towar i wracają.
Aby
pracować jako kierowca zawodowy* należy posiadać wiedzę przekraczającą
znajomość przepisów ruchu drogowego. Natomiast umiejętności nie mogą się
ograniczać do doświadczenia w prowadzeniu auta, czy tylko teoretycznej
znajomości zagadnień poruszanych na szkoleniach dla kierowców zawodowych
(szerzej na ten temat w tekście „Jak zostać kierowcą TIR-a?”).
Umiejętność podejmowania decyzji
Przede wszystkim kierowca TIR-a powinien mieć świadomość, że w drodze to on reprezentuje firmę, w której pracuje.
Na jego barkach pozostaje dbanie o interesy firmy. Zazwyczaj, gdy jest w
trasie, nie ma możliwości skorzystania z pomocy firmy. W wielu
sytuacjach musi sam podejmować decyzje.
Umiejętność przewidywania
Z tego też powodu, kierowca powinien mieć wysoko rozwiniętą umiejętność przewidywania następstw swojego działania oraz następstw zaniechania działania. Umiejętność
ta objawia się m.in. w trakcie przygotowań do wyjazdu. Po stronie
kierowcy należy przygotowanie auta do drogi tak, aby np. brak żarówki
nie zakłócił planu jazdy. Umiejętność przewidywania jest obserwowana w
takich zachowaniach, jak: przygotowanie auta do trasy, zatankowanie
paliwa, zabranie zapasowych żarówek i bezpieczników, płynu do
spryskiwacza, sprawdzenie czy na pierwszy „rzut oka” nie ma w aucie
żadnych elementów wymagających naprawy. Począwszy od komunikatów na
tablicy rozdzielczej, a skończywszy na sprawdzeniu czy np. nie odstaje
listwa czy plandeka nie jest rozerwana. Niedopatrzenie jakiegokolwiek z
tych elementów może zakłócić podróż. Na przykład w sytuacji, gdy szyby
szybko się brudzą i skończył się płyn w zbiorniczku spryskiwacza, a do
najbliższej stacji jest 30 km.
Dbanie o powierzone mienie
Umiejętność przewidywania jest również ściśle połączona z umiejętnością dbania o ładunek.
Pod
swoją pieczą kierowca ma towar, który przewozi. Do niego należy
zabezpieczenie towaru przed przesunięciem. Musi pamiętać również o tym w
jakich warunkach ma być towar przewożony – jeżeli to jest chłodnia, to
powinien zwracać uwagę na to, czy agregaty pracują i czy temperatura
jest właściwa.
Umiejętność ostrożnej i uważnej jazdy, czyli zachowanie zdrowego rozsądku
Powinien
mieć świadomość, że musi zapanować czasem nad... tonami, czyli wagą
ciągnika, naczepy i wiezionego ładunku. Tak samo powinien pamiętać o
gabarytach pojazdu. Na przykład wjechanie pod za niski wiadukt niesie ze
sobą wiele konsekwencji: spóźnienie, zablokowanie drogi i uszkodzenie
auta. (więcej na temat bezpieczeństwa na drodze w tekście „Czy kierowca
TIR-a może czuć się bezpiecznie?”)
Odpowiedzialność
Kierowca, poza dbaniem o powierzony towar, musi mieć również świadomość o istotności dokumentów, które otrzymał.
Nikt nie oczekuje od kierowcy szczegółowej wiedzy o przepisach
związanych z dokumentami dotyczącymi ładunku (karnet TIR, CMR, SAD
itd.). Ważne jest to, aby wiedział jakich czynności dotyczą poszczególne
dokumenty, w jakim celu są wydane. Istotne jest też, aby przywiózł z
powrotem wszystkie w komplecie, a najważniejsze jest to, aby te
dokumenty miały wszystkie wymagane podpisy, pieczątki, potwierdzenia.
Nie dopełnienie tego obowiązku może przysporzyć firmie wiele problemów.
Nim
nowo zatrudnionego kierowcę wyślę samego w trasę, muszę mieć pewność,
że wróci z prawidłowo wypełnionymi dokumentami i na czas. Jest to dla
mnie bardzo istotne, z dwóch podstawowych powodów: umowy z kontrahentami
gdzie są wyznaczone terminy dostaw, a drugi powód to, że prawidłowo
wypełnione dokumenty są podstawą rozliczeń między moją firmą a
zamawiającym transport, oraz odpowiednimi urzędami, w których również
muszę przedstawić np. Karnet TIR – mówi Sławomir Juszczuk właściciel firmy transportowej DANIŁKO.
Punktualność
We
wszystkich umowach między firmą transportową a firmą zlecającą
transport, najważniejszym punktem jest punktualność dostawy. Dlatego też
jest ważne, aby kierowca dotrzymał umówionego terminu. Oczywiście mając
jednocześnie na uwadze bezpieczeństwo własne, auta oraz ładunku.
Również nie zapominając o dokumentach.
Znajomość przynajmniej podstaw języków obcych (dotyczy to języków obowiązujących w krajach, do których kierowca najczęściej jeździ)
W
stopniu umożliwiającym przynajmniej znalezienie miejsca docelowego,
wymianę podstawowych informacji w miejscu załadunku i rozładunku, oraz
porozumienie się z celnikami czy przedstawicielami zagranicznych
urzędów.
Wiedza o przepisach dotyczących ruchu drogowego w innych krajach
Jest
to ważne z dwóch powodów: bezpieczeństwa i wysokich mandatów (słaba
znajomość przepisów może wiązać się z wysokimi mandatami).
Zaufanie
Pewność,
że kierowca, będzie przestrzegał powyższych zasad, oraz nie będzie
robił niczego wbrew interesowi firmy. Dotyczy to m.in. przemytu ludzi i
towarów oraz kradzieży paliwa.
Posiadanie
lub nie wszystkich tych kompetencji wychodzi dopiero w trakcie pracy.
Oczywiście można zrobić test na znajomość języka obcego, czy z wiedzy o
przepisach drogowych w danym państwie. Ale to nie gwarantuje, że dana
osoba skorzysta z tej wiedzy. Zazwyczaj „młody” kierowca jedzie w
pierwsze trasy z kierowcą doświadczonym, do którego należy uczenie
adepta oraz obserwowanie jego pracy i udzielanie rad.
Praca
kierowcy w transporcie międzynarodowym (czyli TIR) jest jednym z
ciekawszych zawodów, szczególnie dla osób lubiących ciągłe zmiany i
poznawanie nowych ludzi oraz budzenie się w nowych miejscach.